De situatie
Vooraf moet ik melden dat alle informatie die ik heb van de site www.dubbelschaak.nl/intern komt en alleen van de hand van Martien is. Mocht ik me vergissen dan zie ik dat graag terug in de reacties.
Dan de situatie. Er wordt een partij gespeeld in de interne competitie en daarbij moeten 40 zetten in een periode worden gespeeld en daarna is er nog beperkte tijd voor de rest van de partij. In dit laatste deel zijn we aanbeland als beide spelers minder dan 1 minuut op de klok hebben. Tijdens het zetten werpt Job een aantal stukken omver en nadat hij zijn klok heeft ingedrukt zet hij deze recht. Vervolgens gaat de partij verder en promoveert Job en even later, met 5 tegen 4 seconden op de klok in het voordeel van Martien, maakt Martien een opmerking tegen Job over het niet rechtzetten van de stukken in zijn eigen tijd.
Drie vragen komen naar boven:
1. wat te doen als er stukken omvallen?
2. heeft Martien nog recht van spreken, nu het voorval al vele zetten geleden is?
3. wat te doen bij promotie?
De regels
We hebben hier te maken met een partij met normaal speeltempo, daarom gelden alle artikelen, maar zijn de appendices A & B niet van toepassing.
Van belang is artikel 7.3:
Als door toedoen van een speler een of meerdere stukken niet op de juiste plaats staan, dan moet hij de stelling in zijn eigen tijd herstellen. Indien noodzakelijk moet de speler of zijn tegenstander de klokken stilzetten en om assistentie van de arbiter vragen. De arbiter kan de speler die de stukken van hun juiste plaats bracht bestraffen.
Zin 1 van dit artikel is glashelder. Zin 2 maakt het weer een stuk lastiger.
In de partij van Martien en Job was het het beste geweest als Martien, nadat Job de klok had ingedrukt en de stukken niet had rechtgezet, de klok van Job weer had aangezet met het verzoek de stukken weer goed neer te zetten. In dit geval is dat mogelijk, omdat er geen increment op de tijd wordt toegepast. Vandaar ook dat zin 2 is toegevoegd, want als je per zet er extra tijd bij krijgt, dan is het niet correct om de klok van je tegenstander weer aan te zetten, maar moet je de klok stilzetten en de arbiter roepen.
Als een arbiter van mening is dat een speler voordeel heeft van het niet rechtzetten van de stukken die hij heeft omgegooid zal hij vaak besluiten om een straf uit te delen. Ik zou in zo'n geval ervoor kiezen om de tegenstander van de speler die de stukken omgooide meer tijd toe te kennen. Twee minuten lijkt me in dit geval correct.
Had Martien nog recht van spreken tegen het eind van de partij, toen het voorval al vele zetten achter de rug was?
Naar mijn bescheiden mening niet. Je moet ingrijpen op het moment dat er iets gebeurt en niet als het mis dreigt te gaan.
Tot slot wil ik ook nog ingaan op het promoveren. Veel spelers is het niet bekend dat de klok mag worden gestopt als het stuk voor de promotie niet beschikbaar is. Artikel 6.12 lid b is hier heel duidelijk over:
Een speler mag de klokken slechts stilzetten om de hulp van de arbiter in te roepen, bijvoorbeeld als er promotie heeft plaatsgevonden en het vereiste stuk niet beschikbaar is.
Conclusie
1. Zet de klok van je tegenstander weer aan met het verzoek om de stukken weer recht te zetten.
2. Grijp bij onregelmatigheden onmiddellijk in, anders verlies je je recht van spreken.
3. Als het stuk van promotie niet beschikbaar is kun je de klok stilzetten.
Post mortem
Hetgeen Martien heeft beschreven heeft ook tijdens het laatste Corus toernooi plaatsgevonden en nog wel in de A-groep. In de partij tussen Teimour Radjabov en Jan Smeets stootte Radja op de 39e zet een stuk om en zonder deze recht te zetten drukte hij de klok in. Smeets drukte meteen de klok terug in (zonder een zet te doen) en Radja ging door zijn vlag.
Dat er uiteindelijk in deze partij remise is overeengekomen, is wat mij betreft onbegrijpelijk.
.jpg)
Beste Curd,
BeantwoordenVerwijderenOp de een of andere manier zie ik nu pas dat je een nieuw item aan je blog hebt toegevoegd. Mooi!
Toevallig was ik getuige van het beschreven incident. Volgens mij was het niet zo dat Job stukken omgooide en Martien die rechtzette. Job gooide de stukken om en zette ze zelf recht. Of hij ondertussen de klok indrukte, heb ik niet geconstateerd. Het was amusant, het ging allemaal heel snel, maar ik ben niet in staat als ik het gebeuren in mijn geheugen afdraai precies te onderscheiden wat de volgorde der dingen was. Wel weet ik zeker dat Job niet één keer, maar herhaaldelijk met trillende handen verschillende stukken omkieperde. Bovendien werd bij de promotie in een splitsecond een toren gegrepen en omgekeerd op het bord gezet.
Claimen, protesteren, klok stilzetten en dat soort zaken zijn in zo'n situatie erg moeilijk. De zenuwen gieren beide spelers door de keel, ze concentreren zich alleen op het doen van zetten en slagen er zo in soms zelfs meer dan één zet per seconde te produceren.
In de partij tussen Job en Martien veranderde op die manier in luttele seconden het stellingsbeeld volkomen. Vanuit een totaal verloren stelling had Job ineens K+D tegen K alleen. Pas toen kwam Martien tot het besef dat er nog iets anders op de wereld bestaat dan zetten doen, bijvoorbeeld protesteren.
Zelfs als de scheidsrechter er met zijn neus bovenop staat, kan hij nauwelijks ingrijpen. Voordat hij 'rechtzetten' heeft kunnen zeggen, staan de stukken al weer en zijn er nieuwe zetten gedaan waarbij stukken omvallen. Ik ben er ook niet helemaal van overtuigd dat je in dit geval kunt volhouden dat Martien eerder had moeten protesteren. Ik vond het in elk geval een verstandig besluit van de spelers om de partij maar remise te geven.
Voor de interne competitie zou ik ervoor willen pleiten alle interne wedstrijden voortaan met increment te laten spelen. We hebben toch digitale klokken genoeg.